E-commerce to logistyka. Te słowa są kwintesencją zakupów internetowych. Wiadomo, że ważnymi rzeczami z punktu widzenia klienta są świetnej jakości zdjęcia, rzetelny opis produktu i prosta polityka zwrotów, ale te elementy są niczym, jeśli na wymarzony produkt klient będzie musiał czekać 14 dni lub kurier zgubi go gdzieś po drodze.

Dziś dowiesz się:

- jak zarządzać magazynem,

– czym jest „długi ogon”,

– czym jest dropshipping.

Logistyka w sklepie internetowym stała się nową dziedziną nauki. To nie tylko dostawa produktu w określone miejsce i w określonym czasie. Dziś pod tym pojęciem kryje się więcej rzeczy. Są to między innymi procesy związane z magazynowaniem i zaopatrzeniem, obiegiem dokumentów, realizacją płatności, a także planowaniem zasobów.

Wraz z rozwojem e-handlu rozwijają się kolejne, potrzebne dla sklepów internetowych i klientów, usługi. Jeszcze w 2000 roku sprzedając towary poprzez największy portal aukcyjny, mogliśmy wysłać paczki pocztą, a płatność odbywała się przeważnie poprzez pobranie lub przekaz pieniężny. Ceny usług kurierskich były zaporowe dla kupującego, a i sklepy rzadko pozwalały sobie na taką ekstrawagancję, no chyba, że towar musiał być u klienta następnego dnia. Przez ostatnie naście lat wiele usług stało się ogólnodostępnych, a koszty wejścia w e-biznes nie są już tak wielkie jak kiedyś. Niestety, logistyka w sklepie internetowym nadal spędza sen z powiek wielu e-biznesmenom. Zatowarowanie, magazynowanie i wysyłka są trójcą, która potrafi napsuć krwi. Dlaczego? O tym przeczytasz w dzisiejszej lekcji.

Zamawianie towarów i gospodarka magazynowa

Zakładając e-biznes trzeba zastanowić się czy będziemy prowadzić własny magazyn, czy może skorzystamy z outsourcingu logistycznego, np. dropshippingu. Wydzielenie procesu magazynowania i wysyłki „na zewnątrz” wiąże się z dodatkowym kosztem, a przy małej ilości zamówień cena jednostkowa obsługi jednej paczki będzie wysoka. Nie mamy wpływu na jakość obsługi klienta, chociaż z drugiej strony – nie musimy posiadać odpowiedniej wielkości magazynu, możemy zająć się polepszaniem oferty i udoskonalaniem relacji z kupującym. Gdy wybierzemy własny magazyn, zrodzi to kolejne pytania: jakie towary i w jakich ilościach powinniśmy trzymać we własnych zasobach.

Wiele sklepów napotyka na problem, bowiem na ich wirtualnych pólkach może pojawić się praktycznie nieograniczona liczba produktów. To spowoduje, że napotkamy na problem zwany „długim ogonem”. Mamy z nim do czynienia w momencie, w którym ilość produktów nie pozwala nam ich magazynować (ogromne koszta oraz brak przestrzeni magazynowej). Więcej o tym zjawisku napiszemy w dalszej części lekcji.

Wszystkich towarów nie możemy mieć w magazynie. Trzeba więc umiejętnie wybrać te, które ze względu na swoją charakterystykę (np. dużą rotację), będą utrzymywane cały czas na wysokim poziomie – większym, niż zapas alarmowy. W jaki sposób dokonać odpowiedniej analizy? Z pomocą przychodzą branżowe lektury. W literaturze spotkać możemy następujące analizy: ABC, XYZ, ABC/ XYZ, z których generalnie wynika, żeby towary podzielić na 3 lub więcej grup, w zależności od stopnia istotności towarów.

Przykłady analiz:

- analiza XYZ – dzieli towary na: najbardziej rotujące X (należy utrzymywać ich stany magazynowe na wysokim poziomie i stale kontrolować), średnio rotujące Y (należy utrzymywać na magazynie, ale niższy poziom zapasów i od czasu do czasu kontrolować) i mało rotujące Z (tych na magazynie mieć nie trzeba). W przypadku sklepu internetowego ta ostatnia grupa może przyjąć postać długiego ogona, jednak pytanie brzmi: jak długi on powinien być? Z grupą towarów Z wiąże się też problem zalegania w magazynie pozostałości po pojedynczych zamówieniach klientów, związanych z koniecznością zamawiania u dostawców większej ilości towaru. Klient zamawia jedną sztukę, a dostawca wymaga zamówienia przynajmniej 5, inaczej odmawia rabatu. 4 sztuki stanowią nisko rotujący zapas sklepu internetowego, który w przypadku kiedy sytuacja dotyczy setek czy tysięcy pozycji asortymentowych, może przyjąć postać zamrożonych aktywów pokaźnej wielkości, obarczonych dodatkowo kosztami magazynowania;

- analiza ABC – to klasyfikacją zasobów według malejącej wartości lub innych kryteriów (okresu przechowywania, długości czasu dostawy, itp.). Dokonuje się podziału towarów na trzy klasy: A, B i C. Klasa A obejmuje pozycje o największym udziale, wymagające szczególnej uwag. Do klasy B zaliczane są zasoby o mniejszym udziale, natomiast klasa C – to wszystkie pozostałe. W klasyfikacji ABC ważne jest, aby wysiłek zaoszczędzony przy kontroli i ewidencji zasobów grupy C, skierować na pozycje o największej istotności i udziału w całości zestawienia. Ogólnie korzyści wynikające z analizy ABC to: podniesienie poziomu kontroli nad zapasami, zwiększenie rotacji, zwiększenie poziomu obsługi klienta, zwiększenie zysku, optymalizacja wykorzystania powierzchni magazynowej, zwiększenie efektywności pracy;

- analiza ABC/XYZ – pozwala na dokładne określenie „wartości logistycznej” poszczególnych produktów. Zwraca się w niej uwagę na wartość jednostkową produktu, ale jest to dana drugorzędna, zaś produktu o małej rotacji i znikomej wartości nie mają wpływu na wartość magazynu.
Najlepiej przedstawić zestawienie tej analizy w formie tabeli, z której można odczytać następujące
dane:
 • AX – to zapasy zapewniające ciągłość dostaw, ale wymagające szczególnego nadzoru,
 • AY – to pozycje zalecane do automatycznego zamawiania,
 • AZ – to towar o dużej wartości i małej rotacji – pod zamówienie klienta,
 • BX, BY, CX, CY – należy ograniczyć zapasy do niezbędnego minimu,
 • CZ – zwiększenie asortymentu w tym segmencie prowadzi do zwiększenia poziomu obsługi klienta, bez istotnego wpływu na wartość magazynu.

Oszczędności można już osiągnąć stale monitorując 5-10% pierwszych pozycji z segmentu AX.

Dropshipping

To jedna z metod zarządzania logistycznego, która znacznie potrafi obniżyć koszty wejścia na rynek nowych „graczy”. Dropshipping to nic innego, jak przeniesienie wysyłki zamówień na barki producenta, dostawcy lub hurtownika. Sklep internetowy jest tylko pośrednikiem pomiędzy kupującym a dostawcą i pełni rolę strony zbierającej zamówienia. Zysk sprzedawcy, podobnie jak w przypadku handlu detalicznego, bierze się z różnicy między ceną hurtową i detaliczną.

Dropshipping jest znakomitym rozwiązaniem dla niewielkich sklepów, sprzedających małe ilości produktów i nie robią ogromnych zapasów magazynowych. Gdy sklep nie chce opóźniać wysyłek zbierając większe ilości zamówień, to rozwiązanie to wydaje się być idealnym. Staje się także świetnym rozwiązaniem, gdy sprzedajemy produkty wielkogabarytowe.

Plusy dropshippingu:

- szybkość dostawy – przeważnie towar wysyłany jest do klienta tego samego dnia, w którym poinformujemy dostawcę o konieczności wysyłki;

- opcja negocjacji cen za wysyłkę – dzięki temu, że dostawca staje się jednocześnie centrum logistycznym, może on negocjować ceny dostaw, co za tym idzie – niższe ceny mogą pojawić się w e-sklepie;

- więcej czasu „wolnego” – czas zaoszczędzony na wysyłce można przeznaczyć na inne związane ze sklepem projekty.

Minusy dropshippingu:

- ceny – dostawca nie zawsze ma najkorzystniejszą ofertę cenową – nasz zarobek = może być niższy;

- koszt obsługi zamówień – za każdą paczkę wysłaną przez dostawcę musimy zapłacić: im więcej przesyłek, tym większa będzie to kwota, o którą pomniejszamy własny zarobek;

- ryzyko złej obsługi klienta – nie mamy wpływu na jakość obsługi oferowaną przez dostawcę.

Długi ogon

Pod tym pojęciem kryje się ogromna liczba pozycji asortymentowych w ofercie sklepu internetowego, które są dopełnieniem listy bestsellerów. W e-sklepie nie ma ograniczenia co do ilości „wystawionych produktów” – można mieć ich nieskończoną liczbę. Problem zaczyna się podczas magazynowania. Nikt nie może sobie pozwolić na zatowarowanie całym dostępnym asortymentem. Duża część produktów może być dostępna tylko na zamówienie. Powoduje to wydłużenie czasu realizacji zamówienia, czyli pogorszenie jakości obsługi klienta.

Zagrożenia związane z długim ogonem:

- spadek jakości obsługi klienta;

– wzrost kosztów dostaw;

– powstawanie zalegających „pozostałości” po pojedynczych zamówieniach;

– wzrost kosztów obsługi informatycznej.

Posiadanie w sklepie internetowym długiego ogona wymaga znacznych nakładów finansowych. Małe przedsiębiorstwa, nie posiadające odpowiedniego zaplecza, mogą nie udźwignąć kosztów, które niesie ze sobą długi ogon. Może to spowodować nawet zamknięcie e-biznesu. Aby uniknąć takich sytuacji ważne jest dobranie odpowiedniej liczby pozycji, które powinny znaleźć się w ofercie sklepu internetowego.

Podsumowanie

Dzisiejszy tekst porusza tylko kilka ważnych aspektów logistycznych w e-sklepie. O kolejnych będzie można przeczytać w następnych lekcjach. Wtedy też w szerszym aspekcie zajmiemy się zarządzaniem „długim ogonem”, czy koordynowaniem wysyłek z e-sklepu. Podstawą do dobrego myślenia logistycznego jest znalezienie złotego środka pomiędzy ilością produktów a możliwościami sklepu.

Co należy zapamiętać?

Odpowiednie zarządzanie zapasami pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze.
Dropshipping może być idealnym rozwiązaniem dla małych i średnich sklepów.

Zadanie na dziś

Zrób prostą analizę zapasów w e-sklepie.